Dit moet je beslist niet doen in Cambodja
Cambodja is een land waar eeuwenoude tradities diepe wortels in het dagelijks leven hebben. Cambodjanen staan erom bekend dat het een zeer gastvrij en warm volk is. Hiërarchie speelt een belangrijke rol, zowel in het dagelijks leven als wanneer je zaken doet met Cambodjanen.
Bij een bezoek aan Cambodja, hoef je doorgaans niet al teveel zorgen te maken dat je verkeerde dingen zegt of doet. Cambodjanen zullen zich zelden negatief uitlaten of zich geroepen voelen om een farang (buitenlander) te wijzen op misstappen of fouten. Als gast doe je er natuurlijk wel verstandig aan, zaken die echt not-done zijn, in acht te nemen.
handen schudden
Het overgrote deel van de Cambodjaanse bevolking is boeddhist en men begroet elkaar met een ‘Sampeah., die vergelijkbaar is met de Thaise ‘Wai’. Bij de Sampeah vouw je de handen op borsthoogte te tegen elkaar aan, terwijl je een kleine buiging of knik met het hoofd te maakt.
In de grotere steden of plekken waar veel toeristen komen, is de lokale bevolking inmiddels wel gewend aan het handen schudden. Op het platteland zal men een uitgestrekte hand ook doorgaans niet negeren, maar wordt het uitvoeren van de Sampeah zeer op prijs gesteld.
Hand in hand lopen
Cambodja is een land diep gewortelde tradities, waarden en normen. Intieme aanrakingen, zowel tussen vreemden als gehuwden, zijn aan strikte regels gebonden. Met uitzondering van steden als Siem Reap of Phnom Penh, zul je Cambodjanen niet snel hand in hand zien lopen of elkaar een stevige omhelzing geven. Als bezoeker doe je er verstandig aan hiermee rekening te houden.
De politie inschakelen
Corruptie en omkoping zijn in Cambodja aan de orde van de dag. Cambodjanen die een boete krijgen, betalen deze vaak direct in contanten om verder gedoe (en een nog hogere boete) te voorkomen. Toeristen die een beroep doen op de politie, hoeven geen voorkeursbehandeling te verwachten.
Het salaris van een politieagent in Cambodja, is zo laag, dat zij hiervan niet kunnen voorzien in het levensonderhoud van hun gezin. Kom je als toerist in aanraking met de politie, bijvoorbeeld na diefstal of ongeval, dan is het gebruikelijk dat je voor hun diensten een kleine vergoeding moet betalen. Doorgaans ligt deze vergoeding tussen de 5 en 20 dollar (afhankelijk van de situatie.
Engelse taal
Vel politieagenten spreken geen Engels of doen alsof ze geen Engels spreken. In conflicten tussen toeristen en locals, zal de politie doorgaans de zijde van de locals kiezen, in de hoop dat financiële vergoedingen (bijvoorbeeld door schade aan een voertuig) ook de dienstdoende agent wat zal opleveren. Kijk ook niet vreemd op, wanneer bij het aanvragen van een politierapport over een diefstal of ongeluk, betaald moet worden voor het rapport.
Locals zullen altijd proberen om problemen onderling op te lossen, aangezien het inschakelen van de politie vaak to nog grotere problemen zal leiden. Als toerist doe je er verstandig aan dit lokale gebruik, voor zover mogelijk, in acht te nemen.
Langer blijven dan je visum toestaat
Wie langer in Cambodja blijft, dan het visum toestaat is strafbaar en kan gearresteerd worden. In dat geval dient een boete van 10 dollar per dag dat je illegaal in het land bent gebleven. Is de boeten eenmaal betaald, dan dien je binnen 7 dagen Cambodja te verlaten.
Het kan zijn dat je bij het betalen van de boete ook gevraagd wordt de kosten van een extra visum te betalen. Ondanks dat dit de wettelijke voorschriften zijn, laat de immigratiedienst de kosten voor het extra visum vaak achterwege.
Ingaan op aanbiedingen van tuktuk-drivers
Hoe mooi of makkelijk het ook klinkt, je zult altijd meer geld kwijt zijn dan nodig. In het slechtste geval wordt je slachtoffer van een van de vele vormen van oplichting waar Cambodja beducht om is.
Tuktuk-drivers zijn doorgaans arme mensen die met veel moeite een tuktuk bij elkaar hebben weten te sparen. Hiervoor hebben zij zich vaak diep in de schulden gestoken en zij zullen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat er geld binnenkomt.
Met 1 vinger wijzen
Het spreekwoord ‘Wijzen is onbeleefd’ kennen we in Nederland ook, maar heeft in veel delen van Azië, en zeker in Cambodja, nog werkelijke inhoud. Het wordt gezien als zeer onbeschoft om iemand of iets aan te wijzen met 1 vinger.
Wil je iets benadrukken of aanwijzen, dan doe je dit bij voorkeur niet met je wijsvinger, maar met je hele hand. Houdt hier de palm van je hand omhoog.
Het hoofd aanraken
Het hoofd is het hoogste deel van het lichaam en wordt in het Boeddhisme als heilig gezien. Cambodjanen ervaren het aanraken van het hoofdhaar, voorhoofd of andere delen van het gezicht, als zeer onbeschoft. Hoe goed je bedoelingen ook zijn, het is beter om in Cambodja lichamelijk contact te vermijden of in ieder geval lager dan hoofd te houden.
In het verlengde hiervan zijn de voeten het laagste deel van het lichaam en worden als onrein bestempeld. Iemand de onderkant van de voeten tonen of andermans voeten aanraken, wordt gezien als iets vies en net zo onbeschoft als het aanraken van het hoofd.
Over een uitgestrekt been heen stappen wordt om bovengenoemde reden ook als ongepast gezien. Beter loop je eromheen of wacht je tot die persoon zijn benen intrekt.
Geld doneren aan particuliere initiatieven
Ook allerlei particuliere initiatieven die gericht zijn op kinderen, dien je met de nodige sceptis te benaderen. Denk aan taalklassen of kleine schooltjes op het platteland . In Nederland hebben mensen doorgaans genoeg mogelijkheden om naast hun betaalde baan vrijwilligerswerk te doen.
In Cambodja is dit absoluut niet het geval. Iedere Cambodjaan werkt hard voor zijn of haar dagelijkse brood en een Cambodjaan die zegt dat hij iets uit liefdadigheid doet, zonder er zelf aan te verdienen, zal of heel rijk zijn of simpelweg niet de hele waarheid spreken.
Een weeshuis bezoeken
De term ‘weeskind’ heeft in Cambodja een andere betekenis dan in Nederland. Kinderen die maar een ouder hebben en kinderen waarvoor niet in eerste levensbehoeften kan worden voorzien, worden in Cambodja als weerkinderen gezien. In Cambodja worden deze kinderen op grote schaal uitgebuit, onder andere door hen onder te brengen in zogenaamde weeshuizen.
Vooral in gebieden waar veel toeristen komen, worden deze kinderen gebruikt om geld voor het weeshuis binnen te halen. Door voorstellingen te geven, souvenirs te maken of gewoon door gezellig en leuk te doen tegen de bezoekende toeristen. Geld dat via donaties van toeristen binnenkomt, wordt vaak voor een klein deel besteed aan de kinderen of faciliteiten. Veel verdwijnt in de zakken van de mensen die het weeshuis runnen.
